29 juni 2010

Niet in short naar het werk









De HR-groep HDP-AristA vroeg in een enquête aan 450 werkgevers en 1000 werknemers hun mening over de dresscode op het werk. Lesoir.be vat de resultaten samen: "L'été au boulot? Tout sauf en short!"

28 juni 2010

Met Liddy aan tafel













Doen ris de veau* of bar d'Amérique* u vaag aan rijst of cocktails denken? Dan is het zakwoordenboekje van Liddy Faninger Multimenu - Dîner en 6 langues misschien iets voor u. U vindt er vele culinaire woorden, gerechten en ingrediënten in het Frans, Duits, Engels, Spaans, Italiaans en Nederlands. Handig wanneer u met vakantie in Frankrijk aankopen doet op een lokale markt, of nog, om in een bistrot vlug te checken of salade de blé* pasta- of veldsla is. Het boekje bestaat in 6 verschillende versies, al naargelang de brontaal. De Franse woordenlijst is spijtig genoeg erg slordig**: adjectieven niet aangepast (daurade denté, arroche cultivé), Venusschelpjes en zandaal en vele andere zonder accent (venus, equille), torte i.p.v. tarte of tourte, vollaile i.p.v. volaille, en als kers op de taart: jus presé frais!  Désolée, Liddy,  mais ça me coupe (un peu) l'appétit ;-). Voor wie er geen graten in ziet is het niettemin een tof en interessant hebbedingetje.  


Multimenu - Dîner en 6 langues: Français (+-Deutsch - English - Espanol - Italiano - Nederlands), Garant Uitgevers nv, 99 pagina's , €8,40, ISBN: 9789044119343.

* ris de veau: kalfszwezerik, bar: zeebaars, salade de blé: veldsla
 ** pagina's geconsulteerd op Google boeken

P.S. voor een inhoudelijke bespreking verwijs ik u graag naar de kookboekenrecensent.

Lees ook Taal doet eten en Pijnlijke kastanjes.

24 juni 2010

Gastvrije vergissing

Tja,  "C'est quand les accents graves tournent à l'aigu que les sourcils sont en accents circonflexes." [Pierre Dac] 
of vrij vertaald, wanneer het accent grave (à) in een accent aigu (á) verandert, dan komen de wenkbrauwen in de vorm van (verbaasde) accents circonflexes te staan (^^) ...  ;-)




22 juni 2010

Alors on chante













Kent u Jean-Philippe Smet, Fabienne Demal of Paul Van Haver? Hun pseudoniemen  waarschijnlijk wel.  Johnny Hallyday, Axelle Red en nieuwkomer Stromae  - alledrie Belg, jawel -  palmen de hitlijsten in,  et alors on chante!                                                    

U houdt ervan of niet, maar le dernier tube 'Alors on danse' van Stromae  wordt een zomerhit: aanstekelijk dansritme, catchy melodietje, knappe videoclip. Maestro Stromae* - sinds september 2009 diploma van de filmschool op zak - dirigeert alles zelf en componeert met keyboard en computer in zijn kamer, zoals blijkt uit zijn filmpjes Les leçons de Stromae. De zorgeloze dansmelodie contrasteert met le mal de vivre uit de tekst, maar dat is volgens de jonge artiest ook de bedoeling. U vindt de liedjestekst moeiteloos op het web: het wemelt er van versies (Franse schrijffoutjes incluis, âmes sensibles s'abstenir ;) ), vertalingen en parodieën à la I can't speak French , of nog Alors on vote.
Stromai, promotor van het Frans: alors bravo!


* Stromae is 'verlan' voor Maestro. Verlan is populaire jongerentaal waarbij lettergrepen (fonemen) omgewisseld worden.  De term is zelf een verlanisering van (à) l'envers, wat 'omgekeerd' betekent. Jongerentaal, dat wel, maar toch ook weer niet zo jong. Al in de XIIe eeuw veranderde de held Tristan uit de middeleeuwse roman Tristan et Iseut  zijn naam in TanTris toen hij zich voor iemand anders uitgeven moest. 


19 juni 2010

Oeps ... presidentieel foutje

Passé simple, 3de persoon meervoud, 'se battre': a. ils se battirent b. ils se batturent. Wat kiest u?  Antwoord a? Excellent! Antwoord b? Nicolas Sarkozy zal opgelucht zijn dat u solidair met hem bent; In zijn toespraak van 18 juni vergiste hij zich (of zijn tekstschrijver, want hij las de redevoering voor) en dat is de correctors van lemonde.fr natuurlijk niet ontgaan. Ze schreven hem prompt een brief vol goede raadgevingen. Eigenlijk is het foutje een grote geruststelling voor al wie het Frans als vreemde taal hanteert. Als zelfs de eerste man van Frankrijk al eens struikelt over een vervoeging, tja, waarom dan bang zijn om fouten te maken? De passé simple behoort trouwens tot de (literaire) schrijftaal en komt zelden in de spreektaal voor, tenzij in formele context.  U kunt hem moeiteloos omzeilen door gewoon de passé composé te gebruiken. Zelfde effect. Tenzij u de functie van professioneel tekstschrijver ambieert: dan moet u (als u voor antwoord b koos tenminste) aan de slag. Op de site Le Point du FLE (Français Langue Etrangère) vindt u al het nodige. Bon travail!


P.S. Hopelijk is er geen foutje in dit bericht geslopen ..

Wilt u meer informatie over dit thema? Neem contact op met Christ'l via info@apostrophe.be of bezoek de website: http://www.apostrophe.be/.

15 juni 2010

Gelu(c)k zit in een woordenboek

Ook woordenboeken verdikken. Volgens de technische fiche van de internetboekenwinkel LaProcure.com weegt de huidige PLI (Petit Larousse Illustré) 2,5 kg. Vorig jaar was dat nog 2,32 kg. Het is nog even afwachten hoe het met het gewicht van de Petit Robert -de eeuwige rivaal- gesteld is. Die lanceert zijn nieuwste versie op 17 juni eerstkomend. Editie 2011 van de PLI verwelkomt alvast een 150-tal nieuwelingen, waaronder meerdere van Engels-Amerikaanse oorsprong zoals nerd, scrapbook, fashionista en zelfs cheesecake, maar ook het Brusselse ket  (gamin des rues de Bruxelles). Woorden zoals locavore (personne qui décide de ne consommer que des fruits et légumes locaux et de saison) en saladerie (établissement de restauration rapide où l'on sert des salades variées) typeren onze tijd,  het adjectief urgentissime (extrêment urgent) of de bijwoordelijke uitdrukking à l'arrache (de façon précipitée et sommaire), eveneens! Traditiegetrouw neemt de PLI ook begrippen en personaliteiten in zijn bladzijden op. Zo komen we er dit jaar naast Google en Wikipédia en naast de zangeres Françoise Hardy, de pianist Murray Perahia, de cineast Michael Haneke, de schrijver Don DeLillo en nog vele anderen ook de Belgische striptekenaar Philippe Geluck tegen. Le papa du chat! Sinds kort heeft le Chat, Philippe Geluck dus, een vernieuwde website. Taalliefhebbers vinden er een voorsmaakje van zijn woordspelingen, grappige logica en ..... 'chacolats'.
Nos félicitations, Monsieur le Chat!


P.S. In het Persdossier van Larousse kunt u rustig alle nieuwigheden van de PLI 2011 overlopen. Voor wie het liever in beeld ziet, klik op een korte reportage van TF1.   


Wilt u meer informatie over dit thema? Neem contact op met Christ'l via info@apostrophe.be of bezoek de website: http://www.apostrophe.be/.

8 juni 2010

Les 2 Charles



Het verschil tussen Charles de Gaulle en Charles-de-Gaulle? De eerste is een president, het tweede een vliegveld. Het geheim zit in de trait d'union, 'la div' (division) in vlot Frans. Een klein streepje met soms groot effect. Une petite fille (een klein meisje) wordt une petite-fille (een kleindochter), en een generaal wordt een luchthaven (bron: Langue sauce piquante, le blog des correcteurs du Monde). 
Ook in Frankrijk sleutelt men graag aan de spelling. Sinds de 'nieuwste' hervorming (1990) worden de samengestelde telwoorden systematisch met een koppelteken geschreven, zoals in quatre-centième, un-million-cent, trois-cent-deux. Pourquoi un trait d'union? is alvast een leuke oefening om het geheugen snel op te frissen.
La div geraakt niettemin in  de verdrukking. La soudure d.w.z. aaneenschrijven is de trend. Op Renouvo  vindt u een mooi overzicht van alle aanbevelingen inclusief uitzonderingen. Meest opvallende voorbeelden? Samenstellingen met contre, anti en auto (contrattaque, antiâge, autoadhésif, autoécole), samenstellingen met werkwoorden (bienêtre, piquenique, croquemonsieur), onomatopeeën (tictac, coincoin), vreemde woorden (apriori, cowboy, weekend). Aaneenschrijven is de regel, of beter gezegd, de aanbeveling. Inderdaad:
« Aucune des deux graphies [ni l'ancienne ni la nouvelle] ne peut être tenue pour fautive. » ( L'Académie française).  
Ja, zo kunnen we nog lang bezigblijven natuurlijk ...  


Wilt u meer informatie over dit thema? Neem contact op met Christ'l via info@apostrophe.be of bezoek de website: http://www.apostrophe.be/.


2 juni 2010

De brulkikker en le ouaouaron

De brulkikker brult niet maar loeit als een rund, daarom verkiezen de kenners de benaming stierkikker, zo vertelde Mieke Hoogewijs in het radioprogramma Feiten en Fillet aan Koen Fillet. Het woord brulkikker is een leuke verbastering van het Engelse bullfrog, en ook al blijkt het beestje drager te zijn van een schadelijke schimmel, toch spreekt zijn gekwaak tot de verbeelding. Het doet me denken aan de kleuter die ik vrolijk 'Joepie buirdee toejoe' hoorde zingen  (een verjaardag, dat moet Joepie zijn, toch?). Of nog, aan het Franse serre-joint, een gereedschap dat geen enkele klusser in Vlaanderen kent onder de officiële benaming lijmknecht maar wèl als serjant of sergeant. (Voor wie nog steeds niet zou weten waarover het gaat, klik hier voor een foto).
In het geval van onze Lithobates catesbeianus spannen de Fransen de kroon! Ze hebben DRIE benamingen voor de amfibie: het letterlijke grenouille-taureau, het beschrijvende grenouille mugissante (loeiende kikker) èn de onomatopee le ouaouaron (lees: wa-wa-ron). Zoals  u in het geluidsfragment kunt horen komt de Franse geluidsimitatie vrij dicht in de buurt van het echte keelgeluid ...


Lees in dit verband ook De garagist en de koeien , Frans spreken zoals een Spaanse koe of Les virelangues.